برگشت ارتودنسی مسئله ای است که گریبان بسیاری از افراد را می‌گیرد. بسیاری از افرادی که درمان ارتودنسی را انجام می‌دهند، پس از مدتی متوجه می‌شوند که دندان‌هایشان دوباره کج شده است. این اتفاق که به آن بازگشت ارتودنسی گفته می‌شود، می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد.
ندان ها پس از درمان ارتودنسى تمايل به تغيير وضعيت خود دارند كه اليته اين امر تنها يك تغيير جزئى مى باشد كه با مسئوليت پذيرى بيمار جهت استفاده از نگهدارنده ها (ريتينرهاى) ارتودنسى قابل حل خواهد بود. عمل جويدن در طول زندگى قادر است تغييرات نامساعدى إيجاد كند كه تابع عوامل گوناگونى مى باشد. اين تغييرات عبارتند از: رشد سريع دندان عقل، تغييرات رشدى وابسته به بلوغ، تنفس دهانى، نواختن آلات موسيقى و ديگر عادات دهانى كه همه آنها ممكن است خارج از كنترل ارتودنتيست باشد.
قبل از مطالعه این مقاله باید بدانید که دکتر بهادر درّانی به عنوان یکی از برترین متخصصان ارتودنسی در تهران، آماده است تا بصورت رایگان درمورد درمان ارتودنسی و جلوگیری از برگشت آن، به شما مشاوره بدهد. درنتیجه اگر نیاز به پرسیدن سؤالاتی دارید که در این مقاله به آن پاسخ داده نشده است، در ساعات مشخص شده می‌توانید با کلینیک دکتر درّانی تماس گرفته و سؤالات خود را بپرسید.
دکتر درانی یکی از بهترین دکترهای متخصص ارتودنسی است که برای جلوگیری از برگشت دندان بعد از ارتودنسی، اقدامات ویژه ای انجام می دهد و مشاوره های کاربردی به شما ارائه می کند که در صورت رعایت آنها، هرگز برگشت دندان را پس از ارتودنسی تجربه نخواهید کرد.
برای تماس با بهترین متخصص ارتودنسی برای جلوگیری از برگشت دندان، با شماره های زیر تماس بگیرید.
دکتر درّانی با سالها سابقه و فعالیت در زمینه ارتودنسی و با عضویت در انجمن ارتودنتیست های ایران، آمریکا، اروپا و آسیا، همیشه از جدیدترین روش های ارتودنسی استفاده می کند و بهترین تدابیر پیشگیرانه را برای جلوگیری از برگشت ارتودنسی شما انجام می‌دهد تا طرح لبخند شما همیشگی باشد.
یکی از دلایل اصلی بازگشت ارتودنسی، عدم استفاده از نگهدارنده‌های ارتودنسی بعد از درمان است. نگهدارندهها به حفظ موقعیت دندان‌ها در محل جدیدشان کمک می‌کنند. اگر از نگهدارندهها یا ریتینرها استفاده نشود، دندان‌ها به مرور زمان به موقعیت قبلی خود بازمی‌گردند.
بازگشت ارتودنسی را می‌توان با استفاده از روش‌های مختلف درمان کرد. یکی از روش‌ها، استفاده مجدد از بریس‌ها یا صاف‌کننده‌های دندانی است. روش دیگر، استفاده از لیزر برای حرکت دندان‌ها به موقعیت مناسب است.
پس از برداشتن بریس‌ها، دندان‌ها هنوز به موقعیت جدید خود عادت نکرده‌اند و ممکن است در چند ماه اول کمی حرکت کنند. این امر طبیعی است و به زمان نیاز دارد. برای جلوگیری از بازگشت دندان‌ها به موقعیت قبلی، استفاده از نگهدارنده ضروری است.
نگهدارندهها به دندان‌ها فشار ملایمی وارد می‌کنند و به آنها کمک می‌کنند تا در موقعیت جدید خود ثابت شوند. ریتینرها می‌توانند به صورت ثابت یا متحرک باشند. نگهدارنده‌های ثابت به پشت دندان‌ها متصل می‌شوند و باید به طور دائم استفاده شوند. ریتینرهای متحرک را می‌توان در زمان غذا خوردن یا مسواک زدن از دهان خارج کرد.
عدم استفاده از نگهدارنده می‌تواند باعث بازگشت دندان‌ها به موقعیت قبلی شود. در این صورت، ممکن است مجبور شوید مجدداً درمان ارتودنسی را شروع کنید.
بنابراین، اگر درمان ارتودنسی را انجام داده‌اید، حتماً از نگهدارنده‌های خود طبق دستور متخصص ارتودنسی استفاده کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا لبخند جدید خود را برای همیشه حفظ کنید.
پس از برداشتن بریس‌ها، دندان‌ها ممکن است به حالت قبلی خود بازگردند. این اتفاق به دلایل مختلفی رخ می‌دهد که عبارتند از:
علاوه بر این، بدن انسان دائماً در حال تغییر است. این تغییرات می‌توانند باعث جابجایی دندان‌ها شوند. بنابراین، حتی دندان‌هایی که به‌صورت طبیعی کاملاً صاف درمی‌آیند یا توسط یک متخصص ارتودنسی صاف و مرتب می‌شوند، به همین شکل باقی نمی‌مانند.
پس از برداشتن بریس‌ها، دندان‌ها ممکن است به حالت قبلی خود بازگردند. این اتفاق به دلایل مختلفی رخ می‌دهد که عبارتند از:
برای جلوگیری از بازگشت دندان‌ها پس از ارتودنسی، مهم است که از نگهدارندهها طبق دستور دندانپزشک استفاده کنید.
پس از اتمام درمان ارتودنسی، دندان‌ها هنوز به موقعیت جدید خود عادت نکرده‌اند و ممکن است در چند ماه اول کمی حرکت کنند. این امر طبیعی است و به زمان نیاز دارد. برای جلوگیری از بازگشت دندان‌ها به حالت قبلی، استفاده از نگهدارنده ضروری است.
نگهدارندهها به دندان‌ها فشار ملایمی وارد می‌کنند و به آنها کمک می‌کنند تا در موقعیت جدید خود ثابت شوند. ریتینرها می‌توانند به صورت ثابت یا متحرک باشند.
ریتینرها انواع مختلفی دارند که می‌توان آنها را به دو دسته کلی تقسیم کرد:
نگهدارنده‌های ثابت رایج‌ترین نوع نگهدارنده هستند. این نگهدارندهها از سیم یا کامپوزیت ساخته می‌شوند و توسط دندانپزشک به پشت دندان‌ها متصل می‌شوند.
نگهدارنده‌های ثابت مزایای زیادی دارند:
ریتینرهای ثابت نیز معایبی دارند:
ریتینرهای متحرک انواع مختلفی دارند. برخی از انواع رایج نگهدارنده‌های متحرک عبارتند از:
نگهدارنده‌های متحرک مزایای زیادی دارند:
نگهدارنده‌های متحرک نیز معایبی دارند:
انتخاب نوع نگهدارنده به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
دندانپزشک شما می‌تواند به شما کمک کند تا بهترین نوع نگهدارنده را برای خود انتخاب کنید.
نگهدارندهها یک جزء ضروری از درمان ارتودنسی هستند. استفاده از نگهدارنده به شما کمک می‌کند تا لبخند جدید خود را برای سال‌های طولانی حفظ کنید.
پس از اتمام درمان ارتودنسی، دندان‌ها همچنان در معرض بازگشت به موقعیت قبلی خود هستند. برای جلوگیری از این امر، لازم است از نگهدارندهها استفاده شود. نگهدارندهها به دندان‌ها فشار ملایمی وارد می‌کنند و به آنها کمک می‌کنند تا در موقعیت جدید خود ثابت شوند.
مدت زمان استفاده از نگهدارندهها:
مدت زمان استفاده از ریتینرها به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
نگهدارنده‌های ثابت معمولاً به مدت 5 سال در جایشان نگه‌داشته می‌شوند. این نگهدارندهها را به پشت دندان‌ها می‌چسبانند و نمی‌توان آنها را از دهان خارج کرد. ریتینرهای ثابت احتمال بازگشت دندان را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهند.
نگهدارنده‌های متحرک را می‌توان در زمان غذا خوردن یا مسواک زدن از دهان خارج کرد. این نگهدارندهها معمولاً برای مدت کوتاه‌تری استفاده می‌شوند و احتمال بازگشت دندان را به میزان کمتری کاهش می‌دهند.
متخصص ارتودنسی با عنایت به شرایطی که بیمار دارد، بهترین برنامه‌ی نگهداری از ارتودنسی را به او توصیه می‌کند. گاهی نگهدارنده تا 6 ماه اول بصورت همیشگی و تمام وقت باید مورد استفاده قرار بگیرند. بعد از این دوره، تا چند سال فقط شبها از نگهدارنده استفاده می‌کنیم. برخی نگهدارندهها نیز به مدت یک هفته و تمام وقت مورد استفاده قرار می‌گیرند و بعد از آن بیمار فقط شبها آنها را جایگذاری می‌کند.
برای اطمینان از حفظ نتایج درمان ارتودنسی، مهم است که از نگهدارندهها طبق دستور دندانپزشک استفاده کنید. اگر از ریتینرها به طور منظم استفاده نکنید، دندان‌های شما ممکن است به موقعیت قبلی خود بازگردند.
نگهدارندهها بخش مهمی از درمان ارتودنسی هستند و می‌توانند به حفظ لبخند جدید شما کمک کنند. مدت زمان استفاده از نگهدارندهها به عوامل مختلفی بستگی دارد و دندانپزشک بهترین برنامه‌ی نگهداری را برای شما توصیه می‌کند.
پس از اتمام درمان ارتودنسی، دندان‌ها همچنان در معرض بازگشت به موقعیت قبلی خود هستند. این امر به دلیل خاصیت انعطاف‌پذیری استخوان فک است.
استخوان فک تا زمانی که زنده هستیم، ظرفیت تغییر کردن را دارد. به همین دلیل است که یک استخوان شکسته می‌تواند بهبود یابد. این خاصیت استخوان، باعث می‌شود که دندان‌ها نیز پس از درمان ارتودنسی، کمی جابه‌جا شوند.
از سن 20 تا 50 سالگی، دندان‌ها به دلیل فشار زبان و ماهیچه‌های جونده، به سمت جلو حرکت می‌کنند. این امر باعث به‌هم‌ریختگی دندان‌های جلو در فک پایین می‌شود. این اتفاق صرفنظر از کشیده شدن یا نشدن دندان‌های عقل، کشیدن دندان‌ها یا درمان ارتودنسی قبلی برای دندان‌های به‌هم‌ریخته، رخ می‌دهد.
عوامل مختلفی در بازگشت دندان‌ها موثر هستند، از جمله:
ریتینرها ابزارهای مهمی هستند که به حفظ نتایج درمان ارتودنسی کمک می‌کنند. با این حال، مانند هر وسیله دیگری، ریتینرها نیز نیاز به مراقبت و نگهداری دارند.
ریتینرهای متحرک را می‌توان در زمان غذا خوردن یا مسواک زدن از دهان خارج کرد. برای نگهداری از این نوع ریتینرها، باید نکات زیر را رعایت کنید:
ریتینرهای ثابت را نمی‌توان از دهان خارج کرد. برای نگهداری از این نوع ریتینرها، باید نکات زیر را رعایت کنید:
با استفاده صحیح از ریتینرها، لبخند جدیدتان می‌تواند همیشگی شود. با این حال، ریتینرها تا ابد دوام نمی‌آورند و به مرور زمان فرسوده می‌شوند. عمر مفید ریتینرها به عوامل مختلفی از جمله نوع ریتینر، نحوه استفاده بیمار از ریتینر و میزان مراقبت بیمار از ریتینر بستگی دارد. به طور متوسط، ریتینرهای متحرک بین 2 تا 5 سال و ریتینرهای ثابت بین 5 تا 10 سال عمر می‌کنند.
نگهداری صحیح از ریتینرها نقش مهمی در حفظ نتایج درمان ارتودنسی دارد. با رعایت نکات ذکر شده در این مقاله، می‌توانید عمر مفید ریتینرهای خود را افزایش دهید و لبخند جدیدتان را برای همیشه حفظ کنید.
ثبات طولانی مدت نتایج حاصله از درمان، یکی از اهداف اصلی درمان های ارتودنسی است. بعضی از فاکتورها نظیر ثبات و ریتنشن به اندازه تشخیص، طرح درمان و مکانیک مورد توجه قرار نمی گیرند. در زمستان سال 1990 یک گروه تشخیصی مشتمل بر کلینیسین ها و محققین در Hartford میزگردی را با سمپوزیوم “”State of the art جهت ثبات و ریتنشن بیماران ارتودنسی تشکیل دادند. در این جلسه راجع به محدودیت های ثبات و نحوه بهبود بخشیدن به ثبات کوتاه مدت و درازمدت، بحث های فراوانی شد که نتیجه این تلاشها به شرح زیر است.
در هر درمانی می بایست با برگشت (Relapse) و نیاز به نگهداری (Retention) نتیجه درمان آشنا شد. ثبات اکلوژن منتج شده از درمان ارتودنسی، هدفی بزرگ در ابتدای درمان می باشد. توانایی ما در رسیدن به ثبات طولانی مدت و شناخت فاکتورهای زیربنایی در ثبات، کمتر در این مقوله دیده شده است و نشان دهنده نیاز ما به ریتنشن برای نتایج به دست آمده و ریتنشن طولانی مدت می باشد.
عدم ثبات اکلوژن متعاقب درمان ممکن است به 2 گروه کلی تقسیم شود:
عدم ثبات حالت اول، اغلب در یک دوره زمانی طولانی مدت ظاهر می شود. این حالت ممکن است شامل تغییرات مربوط به رشد در بیماران adolescent و preadolescent باشد.
برای مثال می توان از عمیق شدن بایت نام برد. مثال بارز دیگر تغییرات ایجاد شده مربوط به رشد ناهماهنگ ((uncoordinated ماگزیلا و مندیبل است.
تغییرات مربوط به maturation شامل افزایش بی نظمی (crowding) در ثنایای پایین می باشد که ممکن است بیش از مقدار بی نظمی قبل از درمان ایجاد شود. سن دندانی نیز با افرایش شیوع پریودنتیت در ارتباط بوده که ممکن است به همراه Spacing و Flaring دندان های قدامی باشد، همچنین ممکن است به همراه تغییرات پیچیده در Position دندان بیمارانی که تعدادی از دندان های خود را از دست داده اند (Semi-edentulous) باشد. نکته مشترک در تمامی این تغییرات این است که ممکن است آنها در هر بیماری (صرفنظر از درمان ارتودنسی قبلی) بخوبی رخ دهند. به هر حال بیماری که با توجه به صرف وقت و هزینه درمان، ارتودنسی را پذیرفته است، انتظار ثبات نتیجه درمان را دارد.
در پی درمان مناسب از نقطه نظر ثبات در بیماران درمان نهایی و قطعی بخصوص درمان Extraction می بایست تا وقتی که الگوی رشدی اسکلت صورت کاملاً ظهور پیدا نکرده، به تأخیر انداخته شود. در زمانی که درمان ارتودنسی در دوران Mixed dentition در حال کسب اعتبار می باشد، این نظر قطعاً بی همتا بوده است.
دکتر Ram S.Nanda و دکتر Surender k. Nanda بر این باورند که تغییرات مربوط به رشد و نمو اغلب در تغییرات بعد از درمان و ریلاپس دخالت دارند. آنها بر اساس مطالعاتشان در ارتباط با تغییرات بخصوص در جزء اسکلتال کرانیوفاشیال اطلاعات دقیقی جمع آوری کردند و تأکید نمودند که تغییرات در اسکلت بخصوص در بانوان در دهه سوم زندگی ادامه می یابد.
دومین گروه عدم ثبات اکلوژن شامل تغییراتی است که می تواند بوضوح ریلاپس نامیده شود و نیز می تواند به عدم ثبات ذاتی اکلوژنی که بوسیله درمان اکلوژنی ایجاد شده نسبت داده شود. چنین تغییراتی ممکن است منطقه ای (Localized) باشد مثل چرخش یک پره مولر که در طی درمان تصحیح و سپس ریلاپس ایجاد شده باشد.
شبیه چنین ریلپس چرخشی بخصوص در دندان های قدامی ممکن است نگرانی برای بیمار باشد. صرفنظر از تشخیص و طرح درمان یک چرخش شدید ثنایای مرکزی بالا می تواند مشکل باشد. بنابراین ریلاپس هر چند نسبتاً کوچک و لوکالیزه ممکن است مشکل ایجاد کند. اما ریلپس همچنین ممکن است دارای یک الگوی جنرالیزه باشد مانند عود مجدد کراودینگ دندان های قدامی یا خلفی (ماگزیلا یا مندیبل) عود مجدد کراس بایت، باز شدن محل کشیدن دندان Extraction و برگشت بایت عمیق درمان شده.
از آنجایی که ثبات اکلوژن یک هدف بزرگ درمان ارتودنسی قلمداد می شود متخصص ارتودنسی این مسأله را تجزیه و تحلیل کرده و در تشخیص و طرح درمان به حساب می آورد. فاکتورهای زیادی ممکن است در عدم ثبات دخالت داشته باشند. لیگامال پریودنتال و فیبرهای لثه ای در طی حرکت ارتودنتیک دندان remodel می شوند. دیده شده که این فیبر ها مسئول بسیاری از ریلاپسهای کوتاه مدت بعد از درمان ارتودنسی می باشند و بخصوص بعد از چرخش اعمالی که برای رفع این مشکل انجام می شود شامل: overtreatment ، ریتنشن و فیبروتومی است. شبیه همین مکانیزم ها را عامل ریلاپس دیاستم میانی ماگزیلا ((median maxillary diastema بعد از بستن فضا توسط ارتودنسی می دانند.
تماس های بافت نرم و فشار ممکن است عامل بزرگ دیگری در تعیین ثبات باشند. Alignment کلی دندان ها در استخوان آلوئول احتمالاً بسیار مهم بوده و تعادل بین بافت های نرم داخل دهانی و خارج دهانی و عملکرد آنها ((Function برای positionنهایی دندان ها بر روی baseهای آلوئول ضروری می باشد.
در طرح درمان ارتودنسی کشیدن دندان (Extraction)در دندان های نامرتب به گونه ای است که در این بیماران ثبات اکلوژن درمانی عامل مهم در تصمیم گیری در مورد کشیدن دندان (Extraction) به حساب می آید.
ثبات نتایج درمانی ارتودنسی موضوعی است که از آغاز این رشته تخصصی مورد توجه زیادی قرار گرفته است. برای حفظ دندان ها در موقعیت جدیدشان بعد از درمان بیمار می بایست از ریتینر استفاده کند اما زمانی که ریتینرها را کنار بگذارد دندان ها نامرتب می شود و این مسأله مایه دلسردی است. بر اساس تجربیات بر روی ناهنجاری های مختلف ثابت شده است که اکلوژن دندان ها موثرترین عامل در تعیین ثبات موقعیت جدید دندان ها می باشد. دندان ها وقتی که درون اکلوژن حرکت می کنند تمایل برگشت به سمت موقعیت غلط قبلی خود را دارند، در حالی که می بایست با این نیرو و تمایل مقابله شود.
Angle برای حفظ نتایج درمان بیان کرد: زمان ریتنشن براساس سن بیمار، اکلوژن به دست آمده، عوامل مهم و غالب، حرکت های دندانی انجام شده، طول کاسپها، سلامت بافتها و غیره از چند روز تا یک یا 2سال و یا اغلب بیشتر متفاوت است. بنابراین ریتنشن مشکلی جدا از ارتودنسی نیست و ادامه ای از آن چیزی است که ما در حین ارتودنسی انجام داده ایم. دندان ها می بایست به اندازه کافی حفظ و نگهداری شوند تا استخوان و بافت نرم مجاور برای ارگانیزه شدن مجددشان اجازه پیدا کنند، طولانی کردن دوره های ریتنشن در بعضی از موارد تا وقتی که رشد پایان یابد و یا حتی ریتنشن دائمی باشد، روش دیگری است برای نائل شدن به ثبات طولانی مدت.
کلیه حقوق این وبسایت محفوظ و متعلق به دکتر بهادر درانی می‌باشد.
به این مقاله امتیاز دهید